Kenniscentrum

Invoering van de Wet DBA en het vervallen van de VAR

Wat betekent dat voor jou als zzp’er?

Vanaf 1 mei is de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) komen te vervallen. Ter vervanging van de VAR kunnen opdrachtgevers en zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) – als zij dat willen – een overeenkomst sluiten met elkaar over de voorgenomen samenwerkingsrelatie en zo wederzijds bevestigen dat er geen sprake is van loondienst. Opdrachtgevers weten dan zeker dat zij geen loonheffingen hoeven in te houden en te betalen. Opdrachtgevers en opdrachtnemers kunnen van modelovereenkomsten gebruikmaken. Het gebruiken van een (model)overeenkomst is niet verplicht! Het gebruik van een goedgekeurde modelovereenkomst biedt wel vooraf zekerheid, mits de praktijk klopt met afspraken.

In het document Invoering Wet DBA wat betekent dat voor u als zzp’er wordt kort uitgelegd wat de Wet DBA inhoud en wat de gevolgen zijn van het vervallen van de VAR. Hierin wordt ook uitgelegd waar zelfstandigen rekening mee moeten houden.

Nederland Filantropieland is recent een onderzoek gestart naar de inkoopbehoefte van haar leden. De uitkomsten van dat onderzoek worden half 2017 verwacht. Op basis van daarvan worden afspraken over centrale inkoop gemaakt.

Grote gevers voor jouw organisatie kan je vinden vanuit je donateursbestand;  denk aan bestaande grote gevers en prospect grote gevers.

Of uit het relatienetwerk van de organisatie.

Filantropie in Nederland heeft betrekking op alle vrijwillige private bijdragen die ten goede komen aan het algemeen nut. Deze vrijwillige bijdragen kunnen door iedereen worden gedaan: mensen, bedrijven, goededoelenorganisaties, maar ook religieuze instellingen. Vrijwillige bijdragen ter bevordering van het algemeen nut kunnen de vorm aannemen van geld en goederen (donaties), maar ook van tijd en expertise (vrijwilligerswerk). De bijdrage is altijd vrijwillig.

De Dikke Blauwe is een onafhankelijke, journalistieke website met nieuws en opinie over filantropie onder hoofdredactie van Charles Groenjuijsen en Edwin Venema. Naast het wekelijkse De Dikke Bauwe Journaal, verschijnt ook jaarlijks De Dikke Blauwe Gids. Dit is een gedrukte jaargids (600 pagina’s) die o.a. bevat: (Filantropische) De Dikke Blauwe Paspoorten van zowel personen (bestuurders, dienstverleners) als van charitatieve en dienstverlenende organisaties, een filantropisch jaaroverzicht, de Top 100 van invloedrijkste personen in de Nederlandse filantropie, contact- en prestatiegegevens van charitatieve instellingen, artikelen van gerennomeerde gastauteurs, informatie schenken en nalaten voor major donors en hun adviseurs, een uitgebreid en gereviewed bronnenoverzicht en nog veel meer.

De Dikke Blauwe is een activiteit van Lenthe, een social enterprise die al meer dan twintig jaar actief is als uitgever van media in het domein ‘filantropie’ en ‘maatschappelijk ondernemen’. Lenthe is eigendom van het ondernemersechtpaar Akkermans-Mulder. Als social enterprise heeft Lenthe geen primaire commerciële, maar wel een maatschappelijke doelstelling (zie hieronder: ‘Wat is de missie van De Dikke Blauwe?’). De inkomsten die Lenthe genereert met de verkoop van boeken, met partnerships en vrijwillige bijdragen van stichtingen (zoals Lenthe Foundation) en private donoren, worden aangewend ter dekking van de exploitatiekosten, waaronder de kosten voor de journalisten en redacteuren die website, DDB Journaal en jaargids produceren. Lenthe staat ingeschreven bij KvK van Amsterdam onder nummer 34249929.

De Dikke Blauwe Journaal is het digitale opiniemagazine dat elke donderdag om 07.30 uur in de mailbox komt van (intussen) meer dan 5.000 toegewijde donoren, bestuurders/toezichthouders in de filantropie en van politici en beleidsmakers. Het DDB Journaal staat onder hoofdredactie van de journalisten Charles Groenhuijsen en Edwin Venema, die worden bijgestaan door drie excellente vakhoofdredacteuren.

De Dikke Blauwe Journaal is een volwaardig magazine dat nieuws, achtergrond en (veel) opiniëring biedt. De hoofdredactie staat bekend om haar kritische en scherpe commentaren op de jaarlijkse stroom van 6 miljard euro aan geefgeld. En sinds de lancering van de nieuwe website en het DDB Journaal dragen ook de komisch-kritische illustraties nadrukkelijk bij aan de status van ‘opinion leader’.

Hoofdredacteuren Edwin Venema en Charles Groenhuijsen brengen samen bijna een heel mensenleven aan journalistieke ervaring mee, maar worden vakinhoudelijk extra ondersteund door de specialisten mr. dr. Ineke Koele (Tax & Legal), Roderik Bolle (Governance & Finance) en Peter Scholten MBA (Social Impact). Samen vormen zij een ijzersterk redactioneel team, dat ook nog eens gebruikmaakt van de aanvullende kennis van een aantal DDB Experts, onder wie: Henk van Stokkom (Ontwikkeling & Veran dering) en Harmen van Doorn (Innovatie). Redacteuren Kirsten Karmiggelt (tevens eindredactie) en Tessel Renzenbrink completeren DDB’s contentteam.

Door een financiële bijdrage van Lenthe Foundation is het wekelijkse DDB Journaal vanaf nu voor iedereen geheel kosteloos. Direct het wekelijkse opinieblad gratis in je mailbox ontvangen: klik hier.

Het is heel belangrijk dat de kanaalkeuze goed aansluit op je doelgroep.  Deze checklist laat in een oogopslag het kanaal zien en de doelgroep en het is een extra toets voor je strategie.

De life time value is van belang als het gaat om hoe je aandacht geeft en aan welke donateurs. Hiervoor kunnen verschillende life time value modellen gemaakt worden op bijvoorbeeld manier van werving, kanaal, etc. Bijgaand een LTV model van een incasso donateur vs. een one off donateur.

• Met meer uitdagende events zoals Alpe Dhuzes, Giro de KiKa of Africa Classic haal je gemiddeld veel meer geld op per deelnemer dan laagdrempelige events waar meer mensen aan mee kunnen doen.
• Bij laagdrempelige events moet de massa de uiteindelijke opbrengst bepalen. Voorbeeld: Run for KiKa, bijna 10.000 deelnemers en een bruto opbrengst van ruim 1.1 miljoen euro, evenveel als Run for KiKa Marathon waar 200 mensen aan meedoen.
• Het maakt dus niet uit voor wat voor event je kiest. Het hangt af van het succes: weinig deelnemers met een hoog gemiddeld bedrag versus veel deelnemers met een laag gemiddeld bedrag.

• Een bestaand event heeft als voordeel dat er geen productiekosten zijn.
• Een nadeel is dat het lastig is om binnen zo’n event op te schalen naar grote volumes.
• En je kunt aan het event ook meedoen zonder goed doel.
• Check voor de do’s and don’ts de blog van Ebrien Hamelink.

• Meestal sluit je de productiekosten uit, je gaat het event immers pas organiseren als je zeker weet dat het doorgaat.
• Blijft over: planvorming, vormgeving + website, marketingkosten, personele kosten. Houd rekening met minimaal €40.000 tot maximaal €100.000.

• Deelnemers aan een event communiceren in hun omgeving op een positieve manier maandenlang actief over het doel. Heel logisch dus om ook kosten toe te wijzen aan voorlichting.

Belangrijke succesfactoren:

• Potentiële deelnemers vinden het leuk om er aan mee te doen.
• Geen niche, kies voor een event dat een flinke doelgroep aanspreekt. Fietsen, hardlopen, zwemmen, wandelen…
• Combineer bovenste twee en je hebt een goede start. Iedereen kan zwemmen in Nederland, doe dat in bijzonder water (Amsterdamse grachten) en je hebt een event!
• Een event hoeft niet direct een logische verbinding te hebben met het doel. Wat heeft hardlopen met Kinderkanker te maken?
• Voor niet gezondheidsgerelateerde doelen kan het zin hebben het doel te integreren in het event, Africa Classic voor Amref Flying Doctors. Fietsen in Afrika en met je eigen ogen zien waar het geld naar toe gaat.

• Beschouw een nieuw event als een investering die door de hele organisatie gedragen wordt.
• Bereken de kosten dus niet 100% door aan het event, dat doe je ook niet bij face to face werving van donateurs.
• Door deze methode te hanteren is het kostenpercentage gelijk aan het kostenpercentage van de hele fondsenwervingsopbrengst van een organisatie.

• Houd rekening met een investering die het eerste jaar de opbrengst dekt met een kleine plus.
• Neem 3 – 5 jaren om met het event een serieuze opbrengst te realiseren.

De FIN is dé belangenvereniging van vermogensfondsen in Nederland. Meer dan 330 vermogensfondsen zijn lid van de FIN. Deze fondsen steunen goede doelen op uiteenlopende gebieden als maatschappelijk welzijn, natuur, internationale samenwerking, gezondheid en cultuur.

De kerntaken van de FIN zijn:

Belangenbehartiging van haar leden bij overheid en politiek;
Stimulering van kennisdeling en professionalisering;
Bevorderen van een beleid van maatschappelijke verantwoordelijkheid en transparantie;
Bevorderen van de maatschappelijke rol en betekenis van de filantropie.

Daarnaast adviseert de FIN diegenen die overwegen een vermogensfonds op te richten.

Voor wie op zoek is naar financiële ondersteuning voor een speciaal project is deze uitgave op cd-rom een goed hulpmiddel. De FondsenDisk biedt een overzicht van 1.034 Nederlandse vermogensfondsen met een maatschappelijk, cultureel en liefdadig doel. Bijna 300 fondsen meer dan in FondsenDisk 2016. De gegevens zijn afkomstig van de fondsen zelf.  Voor wie niet over een diskdrive beschikt is FondsenDisk 2017 ook als download beschikbaar.

• Lastig daar een eenduidig antwoord op te geven, maar ergens tussen de 3 en 10 jaar.

De definitie van marketing is door de jaren heen behoorlijk verandert.

In 1937 bracht de American Marketing Association (AMA) de volgende definitie uit:

‘business activities involved in the flow of goods and services from production to consumption.’

Die definitie hield lang stand, tot 1985. Toen werd de definitie aanmerkelijk breder dan alleen producten en distributie. De 4 P’s zijn herkenbaar:

‘the process of planning and executing the conception, pricing, promotion, and distribution of ideas, goods, and services to create exchanges that  satisfy individual and organizational objectives.’

In 2004 werd deze versie alweer herzien naar een veel meer ‘klantgerichte’ definitie. Alles stond in het teken van waarde voor de klant en waarde van de klant.

‘Marketing is an organizational function and a set of processes for creating, communicating and delivering value to customers and for managing customer relationships in ways that benefit the organization and its stakeholders.’

Deze definitie hield maar erg kort stand, namelijk 3 jaar. De AMA zag in 2007 al in dat de focus van de marketeer maatschappelijk moet zijn en niet alleen gericht op het klantbelang. Dus is de meest actuele definitie, die inmiddels al weer 10 jaar stand houdt:

‘Marketing is the activity, set of institutions, and processes for creating, communicating, delivering, and exchanging offerings that have value for customers, clients, partners, and society at large.’
– reaffirmed in July 2013 –

Veel (oudere) donateurs geven aan minder post te willen ontvangen en dat ze geïrriteerd zijn door de hoge maildruk.  Dus als zij aangeven minder gemaild te willen worden, dan moeten we dat ook altijd doen. Maar nog meer draait het hier om relevantie. Dus niet zozeer minder gaan mailen, als wel gerichter gaan mailen. Want een prachtig duur mailpack over de fraaiste grasmaaiers aan de bewoners op een flatje zou weleens de plank mis kunnen slaan.  Dus let naast de emotie en urgentie, ook vooral op relevantie. Een zeer belangrijk sleutelbegrip bij het bepalen van de ideale maildruk.

De oudere geefgeneraties zijn opgevoed met Direct Mail per post. Met de gele acceptgiro als dé trigger om financieel bij te dragen. Voor deze groepen blijft Direct Mail een onmisbaar element in de marketingmix. Bij de jongere geefgeneraties lijkt de brievenbus steeds leger te worden en de emails blijven binnenstromen. Dus waar zou je meer kunnen opvallen? In die overvolle inbox of die brievenbus? Hoe leuk is het dan om persoonlijke papieren post te krijgen? Zeker een test waard. Wel goed opletten dat we met de ‘verpakking’ van het pack aansluiten op de belevingswereld van deze jongere doelgroepen. En dat de DM er niet uitziet als post die eigenlijk meer voor hun ouders bestemd lijkt te zijn.

Met de opkomst van online fondsenwerving zou je bijna denken dat het papieren pack geen toekomst meer heeft.  Maar bedenk dat je een email verwijderd in minder dan een halve seconde. Tussen het oppakken van een mailstuk en het weggooien in de prullenbak zit toch zeker 15 seconden om je boodschap over te brengen. Maar nu serieus, want DM is en blijft een krachtig èn prachtig instrument in je marketingmix. Een belangrijk instrument om persoonlijk met je (oudere) donateurs te communiceren. En onmisbaar in een gedegen behoud- en ontwikkelprogramma. Weet ook dat er nog één miljoen ouderen zijn die niet online bankieren. Dus de papieren geefvraag is voor deze groep van groot belang. Verder biedt DM mogelijkheden om vergaand te personaliseren, heel gericht te segmenteren en je boodschap te differentiëren. En DM kan een perfecte combi vormen met alle online communicatie.

• Meestal sluit je de productiekosten uit, je gaat het event immers pas organiseren als je zeker weet dat het doorgaat.
• Blijft over: planvorming, vormgeving + website, marketingkosten, personele kosten. Houd doorgaans rekening met minimaal €40.000 tot maximaal €100.000.

Op de website van Autoriteit Persoonsgegevens kunt u vinden wanneer er over een datalek wordt gesproken en wanneer men verplicht is deze te melden.

Datakwaliteit bestaat uit 3 verschillende elementen:

1. Correctheid; is het adres (nog) wel juist? Is het telefoonnummer van deze relatie?
2. Formaat; is de data ‘netjes’? Zijn alle telefoonnummers op dezelfde manier genoteerd? Staan de initialen allemaal in hoofdletters met puntjes ertussen?
3. Vulling; heb je van al je relaties een geboortedatum? Een e-mailadres?

Jaarlijks verhuist gemiddeld circa 7% van de huishoudens, overlijdt ongeveer 0.5% van de relaties in je database en verandert zo’n 3% van achternaam door scheiden of samenwonen. Daarnaast verandert de Nederlandse postcode tabel continue. (Bron: EDM)

Postretouren kosten gewoonweg geld. En als je een extern bestand aankoopt, wil je niet betalen voor leads die al een relatie van je zijn. Daarbij heb je wellicht bepaalde data nodig ten behoeve van je contactstrategie. Actualiteit, vulling en correctheid van je klantenbestand zijn dus essentieel!

Het volgende stappenplan kan je helpen om van start te gaan:

1. Breng in kaart welke data voor jou van belang is
2. Waar moet die data aan voldoen?
3. In welke processen loop je risico op vervuiling/slechte data?
4. Maak een plan van aanpak
5. Beleg verantwoordelijkheden per proces

Onder het kopje INFORMATIE vind je een uitgebreide toelichting op dit stappenplan.

Over het algemeen maak je een dump van je database en gaat het bedrijf aan de slag. Zij controleren de data op correctheid en vulling. Vervolgens ontvang je een verslag en een offerte voor het valideren, verbeteren en verrijken van die data. Op basis daarvan neem je pas een beslissing. Er zijn verschillende partijen in de markt die je kunnen helpen met een kwaliteitsscan en over het algemeen doen ze dat voor niets!

Een paar antwoorden mogelijk:

1. Omdat je niets nieuws te melden hebt – en het verdween dus op de redactie in de prullenbak.

2. Omdat je je persbericht slecht schreef – en de journalist vond het inhoudelijk niet belangrijk genoeg de moeite te nemen het zelf te redigeren.

3. Omdat je het naar de verkeerde persoon bij een nieuwsorganisatie stuurde.

4. Omdat er net ergens een vliegtuig neerstortte – en dat ging natuurlijk voor. Pech voor jou als marketeer; volgende keer beter.

Eigen schuld

Eigen schuld

Dat kan, is het voor jouw teleurstellende antwoord. Er zijn een klein aantal hulporganisaties wiens werk nauwelijks interessant is voor de media. Maar vroeg of laat duikt er zelfs daar wel iets op wat journalisten kan boeien.

Toch kun je organisaties aanwijzen die minder kans maken op redactionele aandacht. Nederlandse organisaties die in het buitenland werken hebben het moeilijker. De organisaties die in Nederland geld ophalen het hier ook weer uitgeven maken daarentegen meer kans.

Nederlandse media en hun lezers en kijkers vinden het veel interessanter te horen wat ontwikkelingen zijn onder hulpbehoevende ouderen in Noord-Holland, dan bijvoorbeeld nieuws te horen over ontwikkelingen in een vluchtelingenkamp in Chad.

De regel is: vooral niet te vaak! Er heerst op sommige redacties een antipathie tegen bepaalde organisaties, binnen de profit en non-profit wereld, omdat die hen eenvoudigweg voortdurend lastigvallen met onderwerpen die eenvoudig nooit kunnen resulteren in redactionele aandacht.

Gevolg is dat redacties hen niet meer serieus nemen, ook niet als ze eens met iets komen wat in principe wel mee zou kunnen. Dus: neem alleen contact op met een redactie als je echt denkt dat je iets te melden hebt.

Zie je contact met een journalistieke organisatie als ‘geld op de bank’. Als je een paar keer rood hebt gestaan (dus iets aanbood wat niemand boeide) krijg je een slechte reputatie.

Zorg dat je iets nieuwswaardigs te melden hebt. Maar wat is nieuws? Een basisregel die geleerd wordt op scholen voor journalistiek is dit: nieuws is datgene wat relevant is voor grote groepen in de maatschappij. Of wat relevant kan worden voor grote groepen in Nederland.

Heb jij iets te melden wat onder die categorie valt? Wees eerlijk tegen jezelf. Als je bij KWF of de Hartstichting werkt hebben sommige dingen die je wilt doorgeven inderdaad dat gewicht. Want ze gaan velen aan. Maar als je je daarentegen, om bij ziekten te blijven, met een aandoening bezighoudt die nauwelijks iemand kent, dan wordt het anders.

Een regeltje is dit: zou mijn buurman die niets met goede doelen of bijvoorbeeld die ene specifieke ziekte heeft, dit ook interessant vinden? Als het antwoord ,nee’ is, stuur dan je persbericht naar vakmedia en gespecialiseerde websites – en niet naar landelijke publieksmedia. Verkwiste energie en potentieel verspild krediet onder journalisten.

In 2012 werd de gemeenschappelijke publiekscampagne over nalaten aan goede doelen wat onhandig door VFI op een dood spoor geparkeerd. Maar nu is een wederopstanding in zicht. Tien vooraanstaande goede doelen hebben de handen ineen geslagen voor een herstart. In november 2016 werd daarvoor een plan gepresenteerd dat grote instemming heeft gekregen. De campagne staat open voor andere goede doelen. De verwachting is dat de campagne in het najaar van 2017 publiek zal gaan.

Omdat je niets nieuwswaardig te melden hebt. (test)

Het boek Communicatiestrategie van Wil Michels is echt een aanrader. Super overzichtelijk, begrijpelijk en praktisch. Er wordt onderscheid gemaakt tussen 12 verschillende strategieën, variërend van de ‘fanstrategie’ tot ‘word of mouth’ en ‘reputatiestrategie’.

Merkpositionering, Karel Jan Alsem & Erik Kostelijk. Noordhof Uitgevers. Relevant voor goede doelen, omdat er in dit boek veel aandacht wordt geschonken aan de emotionele kant van merken alsmede aan dieperliggende ‘waarden’.

Karaktervol Positioneren, Marc van Eck. Adfo Books. Wat is het karakter van jouw organisatie? “Een duidelijke merkpositionering vanuit één van deze archetypes versterkt de herkenbaarheid van en het vertrouwen in het merk omdat mensen er onbewust bekend mee zijn.” Bron: Business Openers.

Het aanvragen van een erkenning gaat via het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving). Alle organisaties, van welke aard en omvang dan ook, kunnen een erkenning aanvragen. Met een erkenning laten goede doelen zien dat zij hun zaken op orde hebben. Afhankelijk van de totale baten en de baten fondsenwerving van de organisatie valt deze in een bepaalde categorie (A t/m D). De normen waar aan voldaan moet worden variëren per categorie. Ook de kosten van erkenning variëren met de omvang van de organisatie. Volg voor meer informatie de bijgevoegde link.

Voor organisaties die lid zijn van NN is het vanaf 1 januari 2019 verplicht om een erkenning te hebben.

Naast het aanbod van erkende en reguliere opleiders als de VU, Erasmus en Windesheim is er een groot en gevarieerd aanbod van particuliere opleiders en aanbieders van trainingen en workshops. Een aantal daarvan vind je hieronder bij informatie.

Veel religieuze mensen vinden het belangrijk dat hun gift anoniem blijft. Dit zorgt er voor dat het reputatie mechanisme voor deze mensen minder belangrijk is.

Een instelling wordt door de Belastingdienst als ANBI aangemerkt indien en zolang “de instelling via internet op elektronische wijze informatie met betrekking tot haar functioneren, openbaar maakt”. Deze informatie betreft ten minste de onderstaande acht onderdelen. Voor fondsenwervende ANBI’s gelden alle onderstaande voorwaarden: voor vermogensfondsen en kerkelijke instellingen gelden aangepaste voorwaarden. 

Wat moet er gepubliceerd worden?

1. de naam van de instelling
Het gaat hierbij om de officiële naam van de instelling, zoals ook opgenomen op de ANBI-lijst van de belastingdienst. Indien de instelling onder een andere naam bij het algemene publiek bekend is, kunnen beide namen worden opgenomen op de ANBI-lijst.

2. het RSIN-nummer
Het RSIN is het nummer dat door de Kamer van Koophandel wordt toegekend bij de verplichte inschrijving van een rechtspersoon (of samenwerkingsverband) in het Handelsregister.

3. het post- of bezoekadres, dan wel het telefoonnummer of e-mailadres
Donateurs, begunstigden en stakeholders bij de ANBI, moeten de mogelijkheid hebben om contact op te nemen met de ANBI. Daarvoor zijn de contactgegevens vereist op de website. De keuze om een post- of bezoekadres te vermelden wordt overgelaten aan de ANBI. Ten minste het post- of bezoekadres moet worden vermeld, de vermelding van een telefoonnummer of e-mailadres is niet verplicht.

4. de doelstelling volgens de regelgeving van de ANBI
De ANBI moet het doel, de missie en de bestaansreden van de instelling in het kort en begrijpelijk beschrijven. Hierdoor hebben begunstigden, donateurs en stakeholders de mogelijkheid om te toetsen of het actuele beleidsplan van de ANBI (vergelijk hierna) overeenkomt met de doelstelling.

5. de hoofdlijnen van het actuele beleidsplan
Op grond van reeds in 2013 bestaande ANBI-regelgeving, moet een ANBI beschikken over een beleidsplan. Bij een controle door de Belastingdienst van een ANBI is dit vaak ook één van de aspecten die wordt opgevraagd. In het kader van de publicatieplicht is het voor ANBI’s verplicht om dit beleidsplan openbaar te maken en digitaal te publiceren. Volstaan kan vaak worden inzichtelijk te maken via een ‘publieksvriendelijke versie’ van het beleidsplan, hoe de ANBI de komende jaren haar doelstellingen denkt te bereiken.

6. de bestuurssamenstelling, het beloningsbeleid en de namen van de bestuurders
De namen van leden van het statutaire bestuur van een ANBI moeten worden vermeld. Niet de namen van de leden van het orgaan dat het beleid bepaalt. De adressen van deze bestuursleden hoeven niet te worden vermeld. Bij de samenstelling van het bestuur moet u denken aan de functie(s) die binnen het bestuur worden onderkend. Door of namens bestuurders (dit geldt voornamelijk van vermogensfondsen) die gegronde redenen hebben c.q. een reëel gevaar lopen voor de persoonlijke veiligheid (of die van hun familieleden) bij publicatie van hun namen, kan om ontheffing van deze eis worden verzocht.

Ook het beloningsbeleid voor het in dienst zijnde personeel moet worden gepubliceerd. Vaak kan worden volstaan met een verwijzing naar een van toepassing zijnde CAO- of salarisregeling. Zie goed dat deze nieuwe voorwaarde voor ANBI’s dus verder gaat dan de reeds sinds 2008 bestaande verplichting om de leden van het beleidsbepalende orgaan niet meer dan een onkostenvergoeding en een niet-bovenmatig vacatiegeld te laten ontvangen. Ingevolge de nieuwe publicatieplicht zal met name belang toekomen aan het salaris van het bestuur en de directie van een ANBI. Potentiële donateurs en stakeholders moeten zich daarover relatief eenvoudig een oordeel kunnen vormen.

7. een actueel verslag van de uitgeoefende activiteit(en)
Waar het beleidsplan een beeld geeft van de plannen van een ANBI, biedt dit verslag een overzicht van de activiteiten die het afgelopen jaar zijn verricht. In combinatie met het beleidsplan wordt op deze manier dus verantwoording afgelegd. Niet vereist (zo al mogelijk) is het om bereikte resultaten’ te vermelden.

8. de balans en de staat van baten en lasten, met toelichting.
Vanaf 1 januari 2014 moeten ANBI’s voortaan jaarlijks hun balans en een overzicht van de staat van baten en lasten (voor commerciële rechtspersonen ook wel bekend als de ‘exploitatie-‘ of ‘winst- en verlies’-rekening), met een toelichting daarop publiceren.

De normale ‘fondsenwervende’ ANBI (ook met een hybride karakter) kan volstaan met het publiceren van een samenvatting van die gegevens. Zuivere vermogensfondsen en kerkgenootschappen hoeven hier minder transparantie te tonen omdat zij hun fondsen niet werven onder een breed publiek. Zij mogen volstaan met het publiceren van alleen een (verkorte) staat van baten en lasten en een overzicht van de daadwerkelijke en voorgenomen bestedingen, met toelichting. ANBI’s worden als zuivere vermogensfondsen aangemerkt indien zij “niet actief geld of goederen werven onder derden en die het aan hen ter beschikking staande vermogen of de opbrengsten daarvan” voor 90% of meer “besteden ten behoeve van hun eigen doelstelling”.

In Nederland staat het iedereen vrij om fondsen te werven. Doorgaans wordt daarvoor een stichting opgericht. Een stichting heeft geen winstoogmerk: het geld wordt besteed aan het doel waarvoor de stichting is opgericht. Een vereniging oprichten kan ook. Een vereniging heeft leden, die allemaal een stem hebben, een stichting heeft geen leden. Zowel een stichting als een vereniging kan donateurs hebben. Op de website van de Kamer van Koophandel kunt u informatie vinden over de rechtsvormen stichting en vereniging.

Als u in de openbare ruimte wilt gaan fondsen werven (bijvoorbeeld met een collecte), dan moet u meestal een vergunning aanvragen bij de gemeente. Daarvoor is het wel nodig dat er een rechtspersoon is, dus een stichting of vereniging.

Kijk voor meer informatie ook bij: Ik wil een goed doel beginnen … hoe doe ik dat?

Dit is een erg interessante vraag, waar volgens mij nog geen onderzoek naar is gedaan. Ik verwacht bijvoorbeeld dat ouderen meer vanuit waarden geven dan jongeren.

Op de website van Geven in Nederland van de Vrije Universiteit: http://www.fsw.vu.nl/nl/Images/qGINPS12_tcm249-360667.pdf

Vaak zullen er meerdere motieven spelen bij mensen: ze geven bijvoorbeeld omdat ze gevraagd worden, maar ook omdat ze graag door degene die vraagt gezien willen worden als prosociaal (reputatie) en omdat ze het gevoel hebben dat het doel hun geld effectief zal besteden (effectiviteit).

Deze vraag is nauw verwant met de andere vragen over ‘hoe achterhaal ik geefmotieven’, maar is toch ook wel bijzonder. Het afstoten zit een gedachte achter dat donateurs liever niet vertellen waarom ze geven. Dat is ongetwijfeld zo bij geefmotieven die minder diep gaan, bijvoorbeeld als ik gewoon geef omdat iemand aan mijn deur me dat vraagt. Maar het lijkt niet meer dan logisch om aan de start van een donateursrelatie enige moeite te steken in ‘welkom heten’ en daarbij niet allen de babbelval in te stappen (we vertellen u graag wat wij allemaal doen), maar misschien eerst even te luisteren (wie bent u en wat vindt u belangrijk?). Een oprecht geïnteresseerde luisteraar, die aandacht schenkt aan zijn donateur, zal niet snel teleurgesteld zijn. Maar doe er wel wat mee. Als je dus  leert  dat  men  geïnteresseerd  is  in  effectiviteit  en  kosten  en  opbrengsten,  stuur  dan  een

‘infographic’ met dergelijke informatie toe. Is men getriggerd doordat het gevraagd is en men er op het nieuws over gehoord had, vraag dan of je meer informatie kan geven of in de toekomst, als het echt nodig is, nog eens zou mogen vragen om een gift. In mijn beleving als klantgerichte marketeer is geen klant erdoor ‘afgestoten’ als de aandacht oprecht is en de follow-up relevant.

Heel plat gezegd is het vastleggen in systemen natuurlijk een veldje in een database waarin je een geefmotief  zou willen aangeven. Of misschien wel 8 veldjes,  met een score op ieder van de 8 geefmotieven. Maar dat gaat voor een begin wel erg ver. De uitdaging zal bij weinigen in het systeem zitten. Is dat wel zo, zet het dan in een open tekstveld zolang je er geen eigen databaseveld voor hebt. Maar de uitdaging is eerder: hoe ga ik het ontdekken en vastleggen?

Start daarvoor met het zoeken naar de relevante verschillen tussen klanten. Neem het model dat in het webinar werd gepresenteerd bijvoorbeeld als basis en ga je afvragen hoe je deze klantgroepen zou kunnen herkennen in jouw database.

• Welke campagnes zouden ze op binnengestroomd kunnen zijn en op kunnen hebben ‘aanslaan’ in het verleden?
• Via welke kanalen zouden ze donateur zijn geworden?
• Wat zou hun geefgedrag en geeffrequentie zijn?
• Wat zou hun leeftijd en gezinssamenstelling kunnen zijn?

Ga dus vertrekken vanuit wat je wel weet. Maar ga ook op zoek naar wat je niet weet en probeer in jouw  volgende  campagnes  te  toetsen  of  jouw  aannames  kloppen.  Zorg  dat  het  profiel  van  de volgende campagne echt scherp is (niet 5 van de 8 geefmotieven aanspreken) en gebruik het als indicator.

Of start een leuke actie rondom ‘wat is jouw reden om ons te steunen?’ en vraag het gewoon. Met een beetje een achtergrond van ‘ben je er één of ken je er één?’ kun je erachterkomen of iemand de

‘doelbewuste wereldverbeteraar’ is of  de ‘graag geziene gever’ of misschien wel de ‘momentje meedoener’ is. Vergis je niet: dat kan per geefdoel verschillen. Voor het KWF kan ik vanuit mijn waarden geven, terwijl ik aan Het Vergeten Kind gewoon 1 keer iets gaf omdat het in het nieuws was en het me gevraagd werd.

Geefmotieven zijn niet direct aan uiterlijke kenmerken van iemand af te lezen, natuurlijk. Dat maakt het  lastig om  ze te herkennen. Veel organisaties worstelen daarom met het vastleggen van de geefmotieven van hun donateurs en blijven hangen op het registreren en inspelen op geefgedrag. Tijdens het webinar van Pamala Wiepking en Rob Beltman is hierover gezegd dat gedrag weliswaar het mogelijke resultaat is, maar geen doel op zich. Wie puur stuurt op gedrag zal lagere binding krijgen en riskeert de klassieke fout te maken die in Direct Marketing vaak optrad in het verleden: sturen op oppervlakkige responsverhoging, in plaats van diepere binding met de donateur.

Grappig genoeg kan dat gedrag ons wel iets zeggen over geefmotieven. Je moet het allicht niet als eerste uitgangspunt nemen, maar je zou het gedrag kunnen zien als een indicatie van het motief. Geeft iemand echt alleen in een actieve campagneperiode, dan zijn (gepercipieerde) urgentie en pro- activiteit misschien belangrijke geefmotieven. Geeft men vooral als er een cadeautje in de campagne is betrokken, dan is men misschien meer kosten-opbrengsten gevoelig. Is men geïnteresseerd in de mate waarin doelen worden bereikt, of geheel niet? Al het gedrag is een reflectie van onderliggende geefmotieven. Maar omdat gedrag ook erg afhankelijk kan zijn van context (fysiek, sociaal en emotioneel), kun je op gedrag ook niet 100% vertrouwen.

Een makkelijke manier om achter geefmotieven te komen is door het simpelweg te vragen. Het probleem bij vragen is dat er sociaal wenselijk geantwoord wordt en dat mensen hun gedrag vaak achteraf rationaliseren. Het antwoord op de vraag naar geefmotieven is dus soms meer ‘de gewenste verklaring’ dan ‘de daadwerkelijke drijfveer’. Je kunt daar wel een goede mouw aan passen. Onderzoeksmethoden en technieken om, met meerdere vragen, betrouwbaar vast te stellen welke geefmotieven consequent een rol van belang spelen zijn echt voorhanden. Er wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van projectieve technieken (de respondent projecteert zijn mening op een ander en antwoord daardoor ‘eerlijker’). Of er wordt gebruik gemaakt van conjunct metingen, waarbij de respondent in een bijna levensechte keuzesituatie wordt geplaatst en dus niet alles belangrijk kan vinden, maar afwegingen (trade-offs) moet maken.

In het webinar zijn geefmotieven gekoppeld aan de theorie van Jung. Dit model ligt ten grondslag aan veel segmentatiemodellen, zoals het BSR model van bureau SAMR of het Needscope model van TNS Nipo. Als je eenmaal de geefmotieven aan dergelijke modellen kunt koppelen, heb je vaak toegang tot een landelijke databank met bijvoorbeeld postcodedata, waarmee je op wijkniveau en complexniveau  kunt  zien  welke  doelgroep  zich  daar  vermoedelijk  bevindt.  Nu  zijn  we  zelf  ook allemaal iets anders dan onze buurman, dus ook hier geldt: het is een indicatie, geen 100% matching. Maar het geeft wel weer een extra indicatie.

Het kortst mogelijke antwoord is dus eigenlijk: kijk er multidiciplinair naar. Gedrag is een behoorlijke indicator, maar vragen kan zeker geen kwaad en als je jouw kennis kunt koppelen aan landelijke segmentatiemodellen, kom je vast dicht in de buurt!